Chuyên Mục: Thể loại: Truyện Ma
Có khá nhiều chuyện về quỷ nhập
tràng liên quan đến sự xuất hiện
của mèo ma hoặc linh miêu bên
quan tài được lưu truyền từ xưa
ở nước ta.
Đến nay, khoa học đang tiếp tục
làm sáng tỏ dần sự thật của câu
chuyện truyền khẩu ấy.
Cụm từ “quỷ nhập tràng” từ xưa
tới nay luôn cuốn hút sự chú tâm
theo dõi của mọi người bởi
nhiều lời đồn đại hết sức ly kỳ
kèm theo sau đó, tuy không có
chứng cứ rõ ràng nhưng người
nghe vẫn cứ muốn nghe. Đến nỗi
cụm từ này cũng đã được đưa
vào Từ điển tiếng Việt của Viện
ngôn ngữ học Việt Nam với mục
từ “Nhập tràng” được giải thích
như sau: “Nhập tràng (ma quỷ)
nhập vào thây người chết làm
cho biết đi lại, nói năng như
người sống, theo mê tín” (Trung
tâm từ điển học, NXB Đà Nẵng
2000). Giải thích trên phần nào
ghi nhận thực tế tồn tại của
những chuyện truyền khẩu
quanh hiện tượng quỷ nhập
tràng mà theo người xưa thì tác
nhân gây nên cảnh tượng lạ lùng
đó chính là những… chú mèo!
Loài mèo có “con mắt thứ ba”
Không phải chú mèo nào cũng
có “khả năng huyền bí”. Mà
thường chỉ có 2 loại. Một là loại
“Mèo ma”. Hai là loại “Mèo quỷ”
đặc chủng, toàn thân có màu
đen, thường điểm một chòm
lông màu vàng đậm giữa trán chỉ
nhỏ bằng đồng tiền cổ mà người
ta cho đó là “con mắt thứ ba”
giúp loài mèo này có thể nhìn
thấy và liên lạc được với ma quỷ
vô hình, để cùng hợp lực khiến
người chết ngồi dậy thành quỷ
nhập tràng. Loài mèo này có tên:
Linh miêu, mắt sáng và chói đỏ
trong bóng tối như hai cục than
giữa gió, phừng phừng lửa giận.
Người ta cho linh miêu là đứa
con sinh ra từ sự phối hợp quỷ
quái và rất hy hữu giữa một con
mèo cái đen tuyền với một con
rắn hổ chỉ ăn loại thịt duy nhất là
thịt cóc, rồi linh miêu ra đời
không phải ở một làng xóm, ở
một ngôi nhà có chủ nào hết, mà
thường ra đời trong một ngôi
miếu hoang, một bờ ao vắng,
hoặc dưới một khu đầm lầy lau
lách.
Thức ăn của linh miêu cũng theo
khẩu vị của loại rắn hổ có viền
đen trên cổ, nghĩa là rất khoái ăn
thịt cóc sống. Khi trưởng thành,
linh miêu quay trở về nơi mẹ của
nó từng sinh sống, thích ngồi
trên những gác ba của ngọn cây,
hoặc leo lên những nóc nhà nhìn
xuống. Nếu nửa đêm, những
sinh vật nào vô phúc gặp tia mắt
đỏ ngầu của linh miêu trừng
nhìn, tức khắc chúng sẽ trở nên
tê liệt không cử động được, như
các loài chuột, loài chim, sẽ phải
đứng trân như chết để đợi linh
miêu đến gần vồ lấy ăn thịt, hoặc
dùng móng vuốt cào xé, giỡn
hớt dưới ánh trăng một lúc lâu,
rồi mới vứt xác ra xa như vứt
một món đồ chơi đã chán.
Người ta đồn, nếu linh miêu bất
ngờ nhảy qua một thi hài đang
khâm liệm trong nhà, thì người
chết ấy sẽ từ từ ngồi dậy thành
quỷ nhập tràng. Quỷ nhập tràng
có thể đứng lên, mắt cứ mở
trừng trừng cả đêm ngày, đưa
đĩa cơm với nước uống đến xác
chết vẫn dùng hết, nhất là biết
lựa ra những miếng thịt tươi đỏ,
những món sống sít chưa nấu
chín để đưa vào miệng một cách
khoái khẩu.
Đến khoảng chạng vạng khi trời
sập tối, hoặc vào lúc nửa đêm có
trăng, thường đi qua đi lại trong
nhà với bộ dạng cứng đơ tựa
như người gỗ hoặc người máy,
vì các khớp xương của người
chết khi hóa quỷ nhập tràng cứ
tuồng như bị siết chặt bằng đinh
vít vào nhau nên không thể cử
động bình thường nổi. Nhà nào
có quỷ nhập tràng thì ngay giữa
trưa vào giờ ngọ, khi mặt trời
đứng bóng, trong nhà khí phần
vẫn lạnh lẽo, u ám như cõi âm.
Càng về đêm, chung quanh nhà
có nhiều tiếng động lạ, lúc than
khóc như tiếng con nít, lúc thì
thào dọa dẫm như tiếng người
lớn chết oan…
“Mèo ma” dưới góc độ khoa học
Thời nay chuyện quỷ nhập tràng
nếu có dịp khơi dậy vẫn còn
được nhắc đến trong các tài liệu
về tín ngưỡng văn hóa và trên
báo chí, hoặc quanh các bàn trà
rượu cả khi có mặt các nhà
nghiên cứu để vừa nghe vừa hỏi
han, vừa thỏa mãn tính hiếu kỳ,
vừa thử đưa ra nhu cầu tìm hiểu
khía cạnh khoa học của hiện
tượng tâm linh ấy. Từ đó cũng đã
có một số giải thích, với các nét
chính dưới đây.
Thứ nhất, về linh miêu, tức loài
mèo sinh ra từ giao hợp giữa
mèo và rắn, có thể tìm lời giải
đáp khá rõ. Chẳng hạn nhà
nghiên cứu ngôn ngữ học An Chi
trong cuốn Chuyện Đông chuyện
Tây, tập 1 – NXB Trẻ và Phương
Nam ấn hành 2006, đã dẫn
chứng giải đáp của kỹ sư Nguyễn
Quốc Thắng như sau: “Rắn thuộc
lớp bò sát còn mèo thuộc lớp
động vật có vú, hai lớp này rất xa
nhau về mặt tiến hóa. Theo
nguyên tắc của sinh vật học, hai
loài khác nhau của cùng một
giống đã rất khó giao phối với
nhau huống hồ ở đây rắn và mèo
có cấu tạo cơ quan sinh dục
hoàn toàn khác nhau, số lượng
nhiễm sắc thể trong tế bào cũng
khác nhau, do đó khẳng định
chúng không thể giao phối với
nhau được”. Theo đó, đứng dưới
góc độ sinh học, động vật học,
chuyện linh miêu chỉ là huyền
thoại…
Thứ hai, về Mèo ma nhất là loại
sinh vào giờ Mão (5 – 7 giờ sáng)
, tháng Mão, năm Mão, bị người
đời nghi ngờ có liên hệ với cõi
âm nhiều nhất. Còn thông
thường họ nhà mèo thì chú nào
cũng thích lang thang về đêm với
đôi mắt sáng, bước đi rất nhẹ
không nghe tiếng động, rượt
giỡn nhau dưới ánh trăng khuya,
nhiều lúc cất tiếng kêu tựa tiếng
con nít khóc não nùng trong
bóng tối. Vì thế vào thế kỷ 14,
thời Trung cổ ở châu Âu, mèo bị
kết án là sứ giả của quỷ, là hiện
thân của phù thủy và bị thiêu
sống trên giàn hỏa, hoặc bị ném
từ tháp cao xuống nền đá cho
đến chết.
Ngày nay, khoa học giải thích
mắt mèo sáng trong đêm nhờ tế
bào võng mạc có sức phát quang
rất mạnh, nhờ vào thịt chuột mà
mèo ưa ăn, vì trong thịt chuột có
chất “ngưu hoàng” với công
năng nâng cao thị lực cho mèo
trong bóng đêm. Bước đi của
mèo không gây tiếng động nhờ
khối thịt mềm u lên dưới chân
của chúng tựa như một chiếc
đệm có sức đàn hồi bền bỉ.
Những giải thích này đã xóa đi
bản án về “bóng ma lặng lẽ” và
khiến người ta nhớ tới thời
hoàng kim của mèo ở Ai Cập với
những xác mèo được ướp,
những quan tài của mèo bằng
vàng bằng bạc.
Vào năm 1360, các nhà khảo cổ
học cũng tìm thấy một nghĩa
trang dành chôn hơn…180.000
xác mèo. Chưa hết, vào thế kỷ 13
một hoàng đế Ai Cập đã lập vườn
cây ăn trái tại ngoại ô thủ đô Le
Caire, chuyên trồng trọt cho mèo.
Xem ra không phải lúc nào trong
lịch sử mèo cũng bị đổ lỗi là tác
nhân tác quái như hiện tượng
quỷ nhập tràng cả.
Thứ ba, dưới góc nhìn của khoa
học hiện đại, người vừa chết
trong cơ thể vẫn giữ luồng điện
âm tích còn sót lại chưa kịp ra
khỏi cơ thể. Luồng điện ấy, khi
gặp hấp lực của một luồng điện
dương khác gần đó (của các cơ
thể sống) sẽ có thể dẫn đến cảm
ứng điện trường khiến người
chết ngồi dậy mà người ta cho
rằng đó là quỷ nhập tràng. Luồng
điện dương (hâm nóng sự sống
lại ngắn ngủi của xác chết)
không nhất thiết phải cần đến
linh miêu, hoặc các loài mèo ma,
hay là một thế lực siêu hình nào,
mà có thể đó là do… một con
người bình thường. Dĩ nhiên cảm
ứng gây nên “quỷ nhập tràng”
chỉ xảy ra trong một điều kiện có
sự tương tác tất yếu nào đó giữa
sinh vật sống với thi hài người
chết.
Thứ tư, do người vừa qua đời
đang ở trường hợp chết lâm
sàng (tim ngừng đập nhưng não
vẫn còn hoạt động), người nhà
tưởng đã chết hẳn nên tiến hành
những nghi lễ khâm liệm, nhưng
sau đó do những biến chuyển
nội tạng đặc biệt nên cơ thể của
người chết lâm sàng ấm lại và
sống dậy bất ngờ…
Tuy có những giải thích khoa học
soi sáng hiện tượng đặc biệt đó,
song đến nay không ít người vẫn
tiếp tục hướng về những lý giải
siêu hình về quỷ nhập tràng, để
rồi xem đó là những giải thích
mang màu sắc văn hóa tâm linh.
Nói như vậy có quá lời lắm
không, theo chúng tôi không
đến nỗi quá lời. Là vì thông qua
những chuyện quỷ nhập tràng và
linh miêu, người ta có thể tìm
thấy ở những câu chuyện đó ý
nghĩa văn hóa thiết thực cho đời
sống đạo đức và ứng xử trong
xã hội hiện đại. Như quan niệm
về người chết sống lại được xem
là quỷ nhập tràng lại bắt nguồn
không phải từ ba điều giải thích
vừa nêu trên, mà từ một ngoại
lực ở cõi âm theo quan niệm tín
ngưỡng văn hóa như sau.
Người chết chưa tới số chết mà
tự tử thì không được đầu thai
ngay mà sẽ bị Diêm Vương sai
giam riêng ở một nơi (gọi là
Nghiệt kính đài?) chờ cho tới kỳ
hạn đã định của kiếp số mới
được thả ra. Song cũng có một
số hồn ma “vượt ngục” đi lang
thang vất vưởng đó đây (gọi là
du hồn) đã mượn xác chết người
khác để “sống lại” trong giây lát
cho đỡ nhớ trần gian. Đối với
trường hợp này, chúng ta cần
nhìn “chân dung” các quỷ nhập
tràng với nỗi thương cảm nhiều
hơn sợ hãi hay là xa cách…
Khoa học đang tiếp tục tiếp cận
thêm với thế giới của quỷ nhập
tràng và những du hồn nọ.
Chúng ta hy vọng sẽ có một kết
luận đầy thuyết phục nay mai.
