Chuyên Mục: Làng Ăn Mày!Chính tôi là thằng
bé chơi bi láo lếu ấy đấy,ông ạ,ông M. thở dài nói.Ông là hàng
xóm của tôi.Hàng xóm với nghĩa
nhà cạnh nhau chứ giữa nghề
viết lách của tôi và nghề buôn
sắt vụn phát đạt của ông chẳng
có gì liên quan.Ông quý tôi vì tôi
nhiều chữ.Tôi chơi với ông vì
ông nhiều tiền mà không hợm
mình, và cả vì ông đồng ý để
chúng tôi luân phiên nhau trả
tiền bia ở quán Gió Mới bên cầu
Long Biên.Xưa nay ông nổi
tiếng hảo tâm,là nhà từ thiện
đích thực. Có lẽ ông đã cúng tới
hàng chục,hàng trăm triệu đồng cho mục
đích cao cả ấy, mà đối tượng
bao giờ cũng là những đứa trẻ
mù.Trường Nguyễn Ðình Chiểu
coi ông như ân nhân.Một số
trường khiếm thị ở các địa
phương khác cũng vậy.Tất nhiên
lúc ấy tôi chẳng dám cho ai biết
tôi đã làm thằng bé ăn mày phải
chết. – Sau khi uống
một hơi hết sạch vại bia. – Tôi sợ lắm. May mà tháng
sau bố tôi cán bộ ở
Tổng cục Thống kê, đưa cả nhà
lên sống hẳn ở Hà Nội. Từ bấy
đến nay tôi chẳng một lần dám
trở lại làng Thượng. Vì sao thì
ông biết. Tuy vậy, tôi biết hết
mọi chuyện xảy ra ở làng. Tôi
hỏi thật nhé:Ông có mê tín
không?Không ,tôi đáp.Ông có
tin vào báo ân, báo oán không?
Tôi không tin.Sao ông hỏi vậy?
Ông tin à?Ông M. trầm ngâm
một chốc rồi nói, vẻ bần thần:Cả
có mà cả không. Nhưng tôi cứ
thấy nó thế nào ấy, nhất là thời
gian gần đây.Có lẽ tôi già rồi
đâm lẩn thẩn. Nói ông đừng
cười, đêm nào nằm ngủ tôi cũng
nghe tiếng gõ chiếc gậy trúc của
thằng bé kia và tiếng kêu yếu ớt
Ai đó trả lại gậy cho tôi, đừng
đùa . Tình hình có vẻ như ngày
càng tồi tệ. Tôi chẳng biết phải
tính sao đây. Ông khuyên tôi làm
gì bây giờ?Tôi ngồi im ,chẳng
biết trả lời thế nào.Hay ông đi
khám bác sĩ thần kinh.
Thời này
khối người căng thẳng như ông.
Tôi cũng chẳng hơn gì. Còn
chuyện thằng bé thì chỉ do ông
hay nghĩ đến nó mà tưởng
tượng ra thôi , tôi an ủi, mặc dù
tự biết ở đây có cái gì đó
nghiêm trọng và đáng sợ hơn
nhiều.Mấy hôm sau, trước lời
năn nỉ của ông M., và cũng vì tò
mò, tôi nhận lời cùng đi với ông
về làng Thượng, Làng Ăn
Mày.Ông M. thắp hương, lầm rầm
khấn vái hồi lâu trước bàn thờ
thành hoàng làng mình. Trước
đấy tôi cũng thắp một nén, gọi là
tưởng nhớ vong linh thằng bé
xấu số. Tôi tế nhị bỏ ra ngoài để
ông được tự nhiên sám hối, hi
vọng sẽ thanh thản hơn đôi
chút. Bằng đức tính nhân từ vốn
có và những việc làm từ thiện
xưa nay, ông xứng đáng được
hưởng một tuổi già thanh
thản.Tối hôm ấy chúng tôi ngủ
lại nhà một người bà con xa của
ông M.. Nhà ngói hẳn hoi, có tivi,
có đài, anh con trai chủ nhà còn
có cả xe máy, xe Nhật chứ chẳng
phải Tàu. Từ lâu dân làng
Thượng không còn xách bị đi ăn
xin, nhưng người ta vẫn thành
kính thờ cúng ông tổ ăn mày
của làng. Ngôi mộ của ông đã
phát càng phát thêm, nay gần
giống một cái gò nhỏ, trẻ con
không dám cho trâu bò dẫm
lên.Nửa đêm, tôi đang ngủ say
sau một ngày đi đường vất vả
thì bị ông M. túm tay áo giật
mạnh. Ông hoảng hốt thì
thầm:Ông nhìn kìa. Ngài đấy!
Ngài nào? tôi ngạc nhiên hỏi vì
chẳng thấy gì.Thần hoàng làng
Thượng! Ðứa bé ăn mày…Ông M.
không nói hết câu, liền sụp
xuống đất, vái lạy liên hồi:Con
xin ngài tha tội. Dạ, con xin ngài
tha tội. Con trót dại… Con chỉ
đùa… Lúc ấy con còn nhỏ… Con
xin ngài tha tội! Con xin ngài…
Ông làm sao thế? – tôi định đỡ
ông dậy nhưng ông không chịu.
– Tôi có thấy gì đâu! Ông vái lạy
ai đấy?Quả tôi không thấy gì
thật. Nhưng ông M. vẫn tiếp tục
cầu khẩn van xin. Dẫu chẳng tin
ma quỷ và không thuộc loại nhát
gan, tôi vẫn thấy ớn lạnh khắp
người.Lát sau, ông M. im lặng
ngồi rũ xuống sàn nhà, thở hổn
hển:Ngài đi rồi. Ði mà chẳng nói
gì cả. Nghĩa là ngài không tha
thứ cho tôi. Trời ơi, tôi phải làm
gì bây giờ?…Lúc này tôi mới lọ
mọ lại gần chiếc công tắc điện
để bật đèn. Ông M. mặt cắt
không còn hột máu. Ông ngồi
yên trong tư thế ấy rất lâu, cuối
cùng, như để xác minh về sự
hiện diện có thật của ngài , ông
quay sang tôi, chìa ra một viên
bi thủy tinh bóng loáng dưới
ánh đèn.Ngài để lại đấy!Sau đó
có việc, tôi đi công tác xa ba
tháng. Lúc về thì được tin ông M.
đã chết. Người ta kể rằng ông
hóa điên, đi đâu cũng ngửa tay
xin ăn như thằng ăn mày. Bị con
cháu nhốt trong nhà và cả ở
bệnh viện tâm thần, gặp ai ông
cũng xin. Có người cho hòn đá,
ông rối rít cảm ơn, xúc động
đến rơi nước mắt.Một hôm, ông
khôn khéo trốn khỏi bệnh viện.
Ðến tối thì có người thấy ông
nằm chết trong chiếc ao nhỏ
cạnh Cầu Chui Gia Lâm. Vì ao hầu
như không có nước, chỉ toàn
bùn, nên ông không chìm. Ấy
thế mà ông chết. Một điều lạ nữa
là lúc chết ông đeo chiếc bị cói
sát nách, tay giữ chặt chiếc gậy
trúc già trơn bóng, những thứ
trước đấy chưa ai nhìn thấy bao
giờ.Một người nhân đức
nhường ấy mà phải chết thế thì
thật tội nghiệp , ông trưởng dân
phố nơi ông M. sống bùi ngùi
nói khi người ta liệm ông vào
quan tài.
